44 Franciszek Grucza By móc nieco dokładniej właściwości te scharakteryzować, warto najpierw ustalić okoliczności, w których występują (działają) obiekty interesujące translatorykę. W tym celu trzeba z kolei zakreślić najpierw (chociażby w przybliżeniu) zakres rzeczywistości interesującej translatorykę. Otóż ogólnie rzecz biorąc można ten zakres rzeczywistości wyróżnić z pomocą schematu układu translacyjnego (Grucza 1981). Biorąc pojęcie to za punkt wyjścia, możemy powiedzieć, że o ile lingwistyka zajmuje się obiektami występującymi w zwykłych układach komunikacji językowej, a glottodydaktyka obiektami występującymi w układach glottodydaktycznych, o tyle translatoryka zajmuje się obiektami występującymi w układach translacyjnych. Na podstawie analizy przeprowadzonej przeze mnie w pracy pt. „Zagadnienia translatoryki” (Grucza 1981) układ ten można przedstawić w sposób następujący: Tekst B Nadawca Tekst A Translator Odbiorca Rys. 7. Schemat układu translacyjnego Część tego układu objętego linią ciągłą stanowi układ translacyjny właściwy. Wyróżnienie tego układu jest przynajmniej o tyle ważne, że prymarnie przedmiot translatoryki konstytuują obiekty spełniające funkcję translatora; dopiero w następnej kolejności konstytuujące go teksty. Natomiast obiekty spełniające w układzie translacyjnym funkcje nadawcy i odbiorcy terminalnego, czyli właściwych tzn. komunikujących mówców-słuchaczy, konstytuują przedmiot translatoryki dopiero w ostatniej kolejności. Znaczy to, że translatoryka musi skupić swoje zainteresowania i prace poznawcze najpierw i przede wszystkim na translatorach, ponieważ to właśnie oni pełnią centralną funkcję w układach translacyjnych. Pogląd ten wyraziłem już we wspomnianej pracy „Zagadnienia translatoryki”. Natomiast co się tyczy zarówno tekstów, jak i mówców-słuchaczy będących elementami układów translacyjnych (występujących w tych układach), to w tamtej pracy zająłem stanowisko następujące: translatoryka może, a jeśli idzie o teksty, to nawet powinna się nimi interesować, ale nie musi zajmować się ich badaniem. Obecnie jestem przekonany, że ze względu na pewne specyficzne właściwości tych obiektów
RkJQdWJsaXNoZXIy MTE5NDY5MQ==