Kreolingwistyka w zarysie

Kreolingwistyka w zarysie 94 wyspecjalizowane do użycia w jakiejś określonej dziedzinie” (Allan 2006: 110), wskaźniki syntaktyczne oraz wskaźniki prezentacyjne. Wedle tego autora ż a rgon – chociaż my skłanialibyśmy się raczej do użycia terminu dyskur s – spełnia dwie podstawowe funkcje: (a) służy jako j ę zyk / l ekt t e chn i c zny lub spe c j a l i s t yc zny oraz (b) promuje s o l i da rno ś ć we - wną t r zgrupową i wyklucza z grupy osoby, które nie posługują się tym żargonem (dyskursem) (Allan 2006: 110). Wspólnie wypracowane słownictwo ułatwia komunikację w grupie dyskursu, zwłaszcza jeśli kontakt ogranicza się do spraw biznesowych, nawet jeśli członkowie tej grupy wywodzą się z grup o różnych językach natywnych (całą dyskusję zob. Allan 2006: 110). 2.2.1. Charakterystyczne cechy pidżynów Zaskakujące może być to, że pidżyny, które wykształciły się w różnych, odległych rejonach, mają cechy zbieżne i są bardzo podobne do siebie. Sebba nazywa te strukturalne podobieństwa „cechami zaprojektowanymi” (Sebba 1997: 54). Są one zauważalne na wielu poziomach, m.in. składniowym, leksykalnym, morfologicznym. Również procesy narodzin pidżynów przebiegają podobnie. Można tu wskazać przede wszystkim a spekt upr o s z c z en i a. Uproszczenie polega zwykle na usunięciu z języka leksykalnego złożonych „dodatków”, takich jak fleksja, koniugacja, sufiksy czy skomplikowane słowotwórstwo. Wiele pidżynów nie ma morfologii fleksyjnej (Sebba 1997: 55), tj. brakuje im procesów słowotwórczych, które wyznaczają relacje gramatyczne. Sebba w tym samym miejscu wskazuje przykłady takich relacji: run – running (ang. biegać – bieganie); work – worked (ang. praca – pracował). Znaczenie i czas gramatyczny zależą głównie od kontekstu niewerbalnego. Ma to na celu ułatwienie komunikacji w grupie ludzi mówiących różnymi językami oraz wśród tych, którzy chcą przyswoić sobie określony język kontaktu. Jednak strategia upraszczająca dotyczy tylko wczesnych etapów powstawania pidżynu. Później, kiedy kontakty grupowe są częstsze, wykształca się w pełni rozwinięty pidżyn, który może stać się bardzo złożonym językiem. W tym miejscu naszej pracy prześledzimy i omówimy pokrótce analizę struktur gramatycznych pidżynów, postulowaną przez Sebbę (1997: 55–56). Na wstępie badacz ten przedstawia różne cechy, które prowadzą do maksymalnego uproszczenia. Wskazuje tu m.in. na rzeczowniki i zaimki, które w pidżynie nie mają fleksji (standardowy angielski wymaga fleksji w celu wskazania liczby mnogiej, zaimków dzierżawczych i używanych w funkcji dopełnienia). W różnych dialektach kreola jamajskiego (ang. Jamaican Creole)

RkJQdWJsaXNoZXIy MTE5NDY5MQ==