34 Kreolingwistyka w zarysie Język, który sam jest symbolicznym i arbitralnym wytworem kultury ludzkiej, często katalizuje procesy adaptacji człowieka do określonych mechanizmów komunikacyjnych i warunków naturalnych, w których temu człowiekowi przychodzi funkcjonować. Z tego punktu widzenia to, czy język powstał w czasie iskania przy ognisku, po zaspokojeniu głodu i pragnienia, czy też było wręcz odwrotnie, czyli że język powstał właśnie po to, żeby grupa hominidów mogła lepiej się zorganizować w celu zaspokojenia głodu i pragnienia, żeby mieć później czas na rysowanie na skałach jaskini oraz iskanie przy ognisku, ma znaczenie drugorzędne. Najważniejsze jest to, że język w ogóle powstał i – skoro jest m.in. narzędziem przekazywania informacji – może pełnić rolę kluczowego podmiotu badania, za pomocą którego można zgłębić procesy jego powstawania, zanikania oraz rozwoju. Podążając tym tropem, można dojść do refleksji nad istotą bycia człowiekiem oraz nad wzorami zachowań społecznych i kulturowych, w tym też zachowań artystycznych (zob. też Kimbrough, Dale, Griebel 2016; Morin, Müller, Morisseau, Winters 2022). Warto w tym miejscu wskazać na inną s t o sunkowo nową dy s cyp l i - nę badań , jaką jest ewo l uc j a j ę zyka , której wycinek pola badawczego dotyczącego badań nad procesami powstania języka jako takiego i proliferacji tych procesów wyraźnie pokrywa się z zakresami dociekań językoznawstwa antropologicznego. Ewolucja języka zajmuje się hipotezami początków i hipotezami rozwoju komunikacji symbolicznej w linii człowiekowatych. Wskazując na badan i a pr owadzone w r ama ch ewo l uc j i j ę zyka – dyscypliny, która wedle trafnej obserwacji Żywiczyńskiego i Wacewicza (2015: 16–17) „podejmuje wyzwanie stawiania weryfikowalnych hipotez, w jaki sposób ta właściwa wyłącznie człowiekowi, ale też wyjątkowo skomplikowana cecha mogła wyłonić się w historii naszej linii ewolucyjnej” – warto dodać, że jest to również dy s cyp l i na demi t o l og i zu j ą c a wi e l e wy r óż - n i ków l udzk i e j wy j ą tkowo ś c i , powszechnie uważanych dotychczas za czysto ludzkie. Dla przykładu: […] samoświadomość (self-awareness) – przynajmniej w zoperacjonalizowanej wersji, której obecność psychologowie sprawdzają za pomocą testu Gallupa – cechuje wszystkie gatunki wielkich małp: szympansy zwykłe, bonobo, goryle i orangutany, ale również delfiny i słonie. Na początku XX wieku wydawało się, że wystarczy odpowiednio sformułować definicję używan i a na r z ędz i , eliminując zachowania instynktowne/wrodzone lub niedostatecznie skomplikowane, by stało się ono cechą wyłącznie ludzką. Pogląd ten przetrwał jedynie do czasów pionierskich badań Jane Goodall z szympansami w latach
RkJQdWJsaXNoZXIy MTE5NDY5MQ==