Rozdział 4. Procesy i mechanizmy zmiany … 199 4.1.3. O żywotności języków na wybranych przykładach kilku małych języków Język maltański. Malta jest stosunkowo niewielką wyspą na Morzu Śródziemnym, obszarem zamkniętym na 361 kilometrach kwadratowych. Poza samą Maltą archipelag stanowią wyspy Gozo oraz Comino. Archipelag maltański jest niepodległym państwem wchodzącym w skład Brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Obecna populacja kraju wynosi 443 554 mieszkańców130. Kultura maltańska sięga czasów prehistorycznych. Edukacja oparta jest tam na modelu anglosaskim (brytyjskim). Oficjalnymi, urzędowymi językami są angielski oraz maltański. Ponadto języki te są przedmiotami obowiązkowymi w szkole. Wspólnota dzielonej kultury, kształtowana od czasów prehistorycznych, jest zdecydowanie obecna na całym archipelagu. Sam język jest odzwierciedleniem przemian, jakie dokonywały się na wyspie w ciągu wieków. Wpływy arabskie, włoskie oraz brytyjskie są wyraźnie widoczne w warstwie syntaktycznej i leksykalnej języka maltańskiego. Maltański jest jedynym semickim językiem zapisywanym alfabetem łacińskim, jest spokrewniony z dialektami zachodnimi języka arabskiego, w szczególności z dialektem tunezyjskim; przez stulecia wiele zapożyczeń czerpał z języków włoskiego i angielskiego (zob. też np. Fabri 2010). Na obszarze ponad 400 kilometrów kwadratowych oprócz standardowego maltańskiego funkcjonuje jeszcze sześć dialektów: (ang. Gozo, Port Maltese, Rural Central Maltese, Rural East Maltese, Rural West Maltese oraz Zurrieq). Odmiany miejskie maltańskiego są bliższe standardowemu maltańskiemu niż odmiany z terenów wiejskich. Na Uniwersytecie Maltańskim prowadzone są liczne międzynarodowe projekty finansowane przez instytucje Unii Europejskiej: projekty lingwistyczne dotyczą chociażby niełatwego wypracowania i dostosowania ortografii języka maltańskiego do przenikającej do niego leksyki angielskiej. Mniej więcej 50 lat temu, w 1967 roku pojawił się na wyspie Ruch Odrodzenia Literackiego (malt. Moviment Qawmien Letterarju) – awangardowy ruch literacki, którego animatorami byli m.in. Oliver Friggieri [1947–2020], poeta, powieściopisarz, krytyk literacki, promotor kultury maltańskiej, redaktor słownika terminów literackich, późniejszy profesor języka maltańskiego na Uniwersytecie Maltańskim, oraz Frans Sammut [1945–2011], uchodzący za maltańskiego autora narodowego. W księgarniach na Malcie można znaleźć 130 https://www.worldometers.info/world-population/malta-population/ (datadostępu:20mar- ca 2022)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTE5NDY5MQ==