Kreolingwistyka w zarysie

170 Kreolingwistyka w zarysie Jamajki nie wykazują specjalnie dużego dynamizmu społecznego i jeśli nie podróżują w poszukiwaniu pracy czy nauki za granicę, to raczej będą skłonni trwać w swoich małych ojczyznach społeczności mownych. Zauważalne jest, że częściej lepiej wykształceni użytkownicy akrolektu mają większą łatwość płynnego wchodzenia w różnego rodzaju dyskursy, wymagające znajomości różnych form mezolektalnych czy nawet bazylektalnych, niż odwrotnie. Można przyjąć, że im bardziej skreolizowana forma języka zbliża się do standardowej, tym bardziej mamy do czynienia z postępującym procesem dekreolizacji i tym rzadziej znajdujemy różnorodność form w spektrum skali kreolizacji języka kontaktu. Dzieje się tak, bowiem w takich warunkach kreolski język kontaktu zanika. Należy tutaj wspomnieć także o tym, że formy bazylektalne często są kojarzone ze społecznościami mownymi pozbawionymi społecznego prestiżu, stąd dziedziczą one zazwyczaj ten niski prestiż. Światełkiem nadziei dla zachowania form bazylektalnych Jamajki są wszelkie próby podtrzymywania przy lingwistycznym życiu i rewitalizacji form bazylektalnych przez przyznanie im honorowego miejsca w hierarchii potrzeb kulturowych społeczeństwa i chronienie ich oraz – a właściwie przede wszystkim – chronienie społeczności mownych zachowujących to niezwykłe dziedzictwo kulturowe. Właśnie temu służyły liczne wnioski i próby ocalenia kreola jamajskiego przez ustanowienie go językiem oficjalnym wyspy, zaraz obok języka standardowego. 3.4. Hipoteza bioprzysposobienia językowego jako jeden ze sposobówwyjaśniania zjawiska kreolizacji Hipot eza bi oprzysposobi eni a j ę zykowego (ang. language bioprogram hypothesis, LBH) została po raz pierwszy przedstawiona przez profesora Departamentu Językoznawstwa Uniwersytetu Hawajskiego z Mānoa – Dereka Bickertona w jego książce Roots of Language (pol. korzenie języka), opublikowanej w 1981 roku. Idea tej hipotezy zasadza się na twierdzeniu, że języki kreolskie pokazują sposób funkcjonowania bioprzysposobienia językowego przynależnego gatunkowi ludzkiemu, który po raz pierwszy został użyty przez pokolenie użytkowników języka kreolskiego. Innymi słowy, Bickerton był zdania, że jest możliwe określenie, przynajmniej w przybliżeniu, właściwości wr odzone j gr ama t yk i c z ł owi eka (ang. innate grammar). Z jego obserwacji wynikało, że strukturalne podobieństwa między językami nie mogą być przypisywane wyłącznie temu, z jakich języków wywodziły

RkJQdWJsaXNoZXIy MTE5NDY5MQ==