Kreolingwistyka w zarysie

159 Rozdział 3. O definiowaniu kreolskich języków kontaktu języka, jakim stał się kreol jamajski. Praktyczne znaczenie kreola jamajskiego szybko rosło, bowiem stawał się lingua franca bardzo zróżnicowanej społeczności, wywodzącej się z wielu bardzo różnych grup etnicznych. Ciekawym zadaniem byłoby przeprowadzenie badania terenowego na Jamajce, aby sprawdzić, w jakim stopniu obecnie język angielski cieszy się prestiżem i jakie jest jego praktyczne znaczenie (częściowo zadanie to wykonał Edgar W. Schneider w swojej pracy z 2007 roku). Z obserwacji domniemywać można, że prestiż angielskiego na Jamajce znacznie wzrósł z uwagi na jego mocną globalną pozycję na świecie; z tego samego powodu musiało też wzrosnąć jego praktyczne znaczenie. Młodzież często mówiąca angielskim od dziecka wyjeżdża do Europy lub Stanów Zjednoczonych, gdzie w sporej części przypadków uczy się, studiuje i szuka swojego nowego miejsca na Ziemi. 3.3. Kreolizacja pidżynu z Jamajką w tle Wielki wpływ na formację procesu kreolizacji można przypisać czynnikom historycznym, stanowiących serię zdarzeń, które praktycznie określiły istotę wielu języków kreolskich. Rozmaite grupy ludzi, pochodzące z różnych środowisk społecznych i kulturowych, które przybywały i osiedlały się na wyspach lub w innych rejonach, zazwyczaj bardzo odległych od kraju swojego pochodzenia, przyczyniły się do dynamicznego rozwoju procesów kreolizacji (Lalla, D’Costa 1990: 14–15). W celu przybliżenia tego, jak złożony jest proces kreolizacyjny i na jak wielu płaszczyznach może funkcjonować, chcielibyśmy się tutaj skupić na Jamajce, gdzie – jak w soczewce – dokładnie widać kluczowe elementy zjawiska, które jest podstawą kreolizacji języka w ogólności, a które funkcjonuje także na innych szerokościach geograficznych. Proces ten nie wszędzie jest równie dynamiczny, bowiem wydaje się, że to pozajęzykowy kontekst historyczno-społeczno-kulturowy zawsze katalizuje procesy zmian językowych. Dla przykładu, wiele interesujących praktycznych informacji dotyczących życia w jamajskiej kolonii można znaleźć w cyklicznej publikacji (wydawanej od 1881 roku do lat 1950. XX wieku). Ta publikacja to The Handbook of Jamaica, a za jej pomysłodawców i pierwszych autorów uchodzą Augustus C. Sinclair – szef Rządowego Biura Wydawniczego (ang. Government Printing Office) na Jamajce, oraz Laurence R. Fyfe – urzędnik służby cywilnej, pracujący w Biurze Sekretariatu Kolonii (ang. Colonial Secretary Office), który na Jamajce odpowiadał również za system szkolnictwa podstawowego. W The Handbook of Jamaica można znaleźć np. informację o odległości Jamajki od Wielkiej

RkJQdWJsaXNoZXIy MTE5NDY5MQ==