Kreolingwistyka w zarysie

132 Kreolingwistyka w zarysie to, aby język kontaktu stale się rozwijał, by używały go różne społeczności mowne, by cały czas się autonomizował i coraz głębiej zakotwiczał się w kulturze swoich użytkowników, a tym samym ją kształtował, oraz by użytkownicy tego języka kontaktu naturalnie zaczęli się z nim identyfikować. To wszystko może wpłynąć na okrzepnięcie określonej grupy społecznej, która w późniejszej fazie może zacząć uważać się za grupę narodową. Oczywiście im dłużej jakaś społeczność mowna języka kontaktu, tym większe jest prawdopodobieństwo, że język ten stanie się językiem ojczystym tej grupy lub jej potomków. Wedle Sebby (1997: 101) język kontaktu staje się „językiem kreolskim, kiedy dzieci rodzące się w otoczeniu pidżynu nabywają go jako swój pierwszy język”. Urodz imi eni e pidżynu prowadzi do rozszerzenia funkcji oraz domen jego użycia, co wpływa też na to, że s t a j e s i ę on w pe ł n i r ozwi n i ę t ym i pe ł nopr awnym j ę zyk i em na tur a l nym. 3.1. O pochodzeniu terminu „kreol” oraz o zjawisku alotropii językowej Niezwykle trudno jest zgodzić się badaczom, czym dokładnie jest język kreolski, niekiedy nazywany po prostu kreolem, i jakie są jego początki. Na pewno jest to język kontaktu, ale takich języków istnieje niemal tak wiele, jak wiele jest w historii ludzkości przesiedlających się bądź przemieszczanych siłą grup ludzi, którzy w nowych warunkach ekologii swojej kultury starają się zapewnić sobie komfort komunikacyjny, polegający m.in. na tym, że się rozumieją i chcą się ze sobą porozumiewać na temat tego, co dzieje się wokół. Holm (2000: 6) jest zdania, że języki kontaktu są używane przez całe społeczności mowne, których przodkowie zostali wykorzenieni z miejsc swego bytowania tak, że ich społeczno-kulturowa tożsamość oraz związki z pierwotnym językiem zostały zaburzone. Badacz ten raczej nie zwraca uwagi na inne procesy kreolizacyjne i inne języki biorące udział w kreolizacji niż te, które niejako standardowo się za takie uważa, czemu daje wyraz w swoich publikacjach z zakresu językoznawstwa kontaktu. Co więcej, już ponad dekadę wcześniej zaproponował on szkic procesu kreolizacji: Od XVII do XIX wieku Afrykanie [wywodzący się] z różnych grup etnolingwistycznych byli przywożeni przez Europejczyków do kolonii Nowego Świata, aby razem pracować na plantacjach cukrowych. W pierwszych pokoleniach niewolników żyjących w takim otoczeniu często [same] warunki wymuszały powstanie pidżynu. Zazwyczaj ci Afrykanie nie mieli żadnego

RkJQdWJsaXNoZXIy MTE5NDY5MQ==