Rozdział 2. Kreolingwistyka jako subdyscyplina językoznawstwa … 127 ulotny świat zmarłych. Historia powstania języka kontaktu, jakim jest tok pisin, wydaje się dowodem potwierdzającym hipotezę foreigner talk, zwłaszcza w kontekście zjawiska upraszczania. 2.2.4.7. Fazy życia pidżynu jako języka kontaktu Natura pidżynu jest niezwykle dynamiczna i zmienna, szczególnie w początkowych fazach jego powstawania. Jako pobieżny środek komunikacji, którego leksyka zawiera się zazwyczaj między jednym a dwoma tysiącami słów, pidżyn jest z reguły przedmiotem znacznych fluktuacji lingwistycznych. Zmiany mają miejsce tak w jego strukturze, jak i w jego funkcjach. Mühlhäusler wyraźnie rozróżnia dwie fazy rozwoju języka kontaktu: f a z ę f o rma cy j ną oraz f a z ę r ozwo j u . Życie i śmierć wielu języków kontaktu zdają się dopisywać jeszcze co najmniej dwie oczywiste fazy: f a z ę i n i c j a cy j - ną oraz ewentualnie f a z ę z an i ku (śmierci) języka kontaktu. O ile stosunkowo łatwo jest określić i znaleźć dokumentację źródłową określającą dwie środkowe fazy życia pidżynu, o tyle niezwykle trudno precyzyjnie określić jego fazę inicjacyjną i ewentualny początek jego fazy zaniku. Faza formacyjna pidżynów i kreoli obejmuje ich rozwój do chwili, kiedy pojawia się społecznie akceptowalna gramatyka, to jest gramatyka, która jest przekazywana kolejnym pokoleniom użytkowników bez istotnych restrukturyzacji. Z reguły okres formacyjny ma miejsce w czasie jednego pokolenia użytkowników. Przez [fazę] rozwoju rozumiem późniejszą historię języka na przestrzeni wielu pokoleń. (Mühlhäusler 1986: 54) Poniższy wykres przedstawia etapy umacniania się pidżynu, nie wspomina jednak otwarcie o „punkcie zero” w rozwoju języka, czyli o samym początku. Wydaje się, że f a z ę i n i c j a cy j ną j ęzyka kont aktu moż e s t anowi ć s oc j o l ekt , niekiedy zwany również żargonem (ang. jargon). Kiedy warunki temu sprzyjają, życie pidżynu może być zainicjowane fazą żargonu, z którego czasem rozwija się stabilniejsza forma językowa, z relatywnie ustabilizowaną leksyką i regułami gramatycznymi. Forma żargonu, niestała społecznie oraz lingwistycznie, zdąża jednak zazwyczaj wejść w fazę stabilniejszego rozwoju językowego, bowiem grupa ludzi, która zwykła jej używać, przestaje być ze sobą w kontakcie. Pr z e j ś c i e do f a zy r ozwo j u zda j e s i ę uz a l e żn i one od poz a j ę zykowych wa runków f o rmu j ą cych pr zy s z ł y ks z t a ł t badanego j ę zyka kont aktu . Język kontaktu, w tym pidżyn, osiąga stabilność w procesie trzeciorzędowej hybrydyzacji (rozumianej tutaj jako krzyżowanie się kultur społeczności mownych będących w kontakcie).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTE5NDY5MQ==