Między tekstem a kulturą. Z zagadnień przekładoznawstwa

Piotr P. Chruszczewski 78 Streszczenie W pracy wychodzi się z powszechnie akceptowanego założenia, że podstawowym materiałem każdego przekładu jest język. To właśnie język jest bowiem integralną częścią kultury, z uwagi na swoją złożoną naturę – jest on wyszukanym narzędziem komunikacji używanym do precyzyjnego wyrażania myśli, a zarazem częścią wyrażanych myśli. Właśnie ze względu na tę złożoność język jest elementem rzeczywistości, a co więcej, może w znacznym stopniu przyczyniać się do różnych zmian rzeczywistości, w której funkcjonuje. Jednakże nie ma języka niezmiennego. Języki słyną z tego, że bezustannie się zmieniają, a tym samym katalizują zmiany w sobie nawzajem oraz w rzeczywistości pozawerbalnej. Języki można rozumieć jako socjokulturowe ścieżki adaptacji ludzi do otaczających ich warunków, stąd proces przekładu jest również procesem opisu tego, jak ludzie żyjący w określonym historycznie okresie radzą sobie w konkretnych socjokulturowych warunkach. Dlatego właśnie jestem zdania, że przekładoznawstwo jest jedną z domen badawczych językoznawstwa antropologicznego. Słowa kluczowe: przekładoznawstwo, językoznawstwo antropologiczne, język, zmiana językowa, kultura Abstract The article starts with the well-known assumption that our most basic working material in the process of translation is language. Language is an integral part of culture, as its complex nature, being a sophisticated communication tool used for precise expression of thought and a part of the expressed thoughts, determines the fact that language is an element of reality and, what is more, it can significantly contribute to various types of changes of the reality in which it functions. However, there is no language that is given once and for all. Languages are notorious for all the changes that take place in them, and also for all the changes which they accelerate. Languages can be understood as sociocultural means in which humans adapt to their varying environments. Therefore, an act of translation is also an act of description of how people of a certain period were getting on in a particular socio-cultural environment. For that reason, I assert that the field of Translation Studies falls into the domain of Anthropological Linguistics. Keywords: Translation Studies, Anthropological Linguistics, language, language change, Studies of Culture Język jest narzędziem, które służy człowiekowi do przekazywania informacji. Jest też integralnym składnikiem kultury, bowiem jego złożona natura – zarazem wysublimowanego narzędzia używanego w komunikacji do precyzyjnego wyrażania myśli, jak i składnika wyrażanych myśli – stanowi o tym, że

RkJQdWJsaXNoZXIy MTE5NDY5MQ==