42 Franciszek Grucza ogólnie fragment (zakres) rzeczywistości, którym się ona interesuje (pragnie interesować), lecz trzeba ponadto wyróżnić w obrębie tej rzeczywistości zbiór P, tzn. zbiór obiektów, rzeczy, myśli, wyobrażeń itp., stanowiący podstawę jej właściwego przedmiotu, następnie zbiór {W1,…, Wm} , tzn. zbiór właściwości obiektów z P, ze względu na które dana nauka się nimi interesuje, i wreszcie zbiór {F1,…Fn} tzn. zbiór relacji (zależności) zachodzących między właściwościami {W1,…., Wm} i interesujących tę naukę. Z tego, co zostało tu powiedziane w sprawie przedmiotu nauk empirycznych, wynikają między innymi następujące wnioski: a) W skład przedmiotu poszczególnych nauk empirycznych nie wchodzi na ogół wszystko, co istnieje w obrębie jakiegoś fragmentu rzeczywistości, ale jedynie niektóre z występujących w jego obrębie obiektów. b) W skład przedmiotu danej nauki empirycznej nie muszą wchodzić wszystkie właściwości wyróżnionych i „zajętych przez nią poznawczo obiektów”; może się ona ograniczyć tylko do niektórych. Podobnie sprawa ta przedstawia się w odniesieniu do relacji zachodzących między „zajętymi” przez daną naukę właściwościami. W przypadku bardziej skomplikowanych obiektów nie ma zresztą sensu postulowanie jednej nauki, której zadaniem miałoby być zajęcie się ich wszelakimi właściwościami, a także wszystkimi związkami zachodzącymi między ich (stwierdzonymi) właściwościami, albowiem w wielu przypadkach nie sposób byłoby postulat taki praktycznie zrealizować. I tak np. nie jest możliwe połączenie w jedną całość wszystkich nauk szczegółowych zajmujących się ludźmi. Ale zważyć trzeba ponadto, że gdyby się komuś udało, to owe otrzymane w rezultacie wszechogarniające „ludzioznawstwo” i tak musielibyśmy wewnętrznie podzielić na różnego typu mniej lub bardziej cząstkowe poddziedziny, podobnie jak to uczyniono z przyrodoznawstwem – przecież w zbiorze nauk faktycznie uprawianych nauk przyrodniczych nie ma takiej, która by zajmowała się wszystkim, co jest przyrodą. c) Przedmioty poszczególnych nauk empirycznych mogą różnić się typem konstytuujących je obiektów lub tylko typem ich właściwości. Znaczy to, że różne nauki mogą się zajmować tymi samymi obiektami – pod warunkiem wszakże, że interesują się nimi ze względu na różne ich właściwości. d) Zakres przedmiotu danej nauki wyznaczają najpierw granice zbioru P, a następnie granice zbioru {W1,…, Wm}.W konkretnym wszakże
RkJQdWJsaXNoZXIy MTE5NDY5MQ==