185 Glottodydaktyka a przekład i dydaktyka przekładu… Streszczenie Nawet najodleglejsza w czasie refleksja nad nauką języka obcego czyni odwołania do praktyk tłumaczeniowych; translacja bywała postrzegana jako wsparcie dla glottodydaktyki. Wydaje się, że pierwsze próby wyeliminowania przekładu z pola widzenia glottodydaktyki pojawiają się dopiero w wieku XX. Metoda bezpośrednia (Direct Method) zupełnie eliminowała przekład jako możliwe narzędzie dydaktyczne, zaś podejście komunikacyjne (CLT) było i pozostaje najczęściej niechętne odwołaniom dydaktycznym zarówno do języka L1, jak i do wykorzystywania przekładu do rozwijania sprawności językowych L1 i L2. Historyczna synteza relacji glottodydaktyka–przekład stanowi jednak wyłącznie tło dla głównego pytania stawianego w niniejszym opracowaniu, czyli jak powyższa relacja może wyglądać w przyszłości. Autor poszukuje zakresów synergii, w których przekład oraz pewne rozwiązania z zakresu dydaktyki przekładu mogą wspierać procesy uczenia się języka w warunkach globalizacji komunikacji międzyludzkiej. Słowa kluczowe: translatoryka, dydaktyka translacji, glottodydaktyka, komunikacja plurilingwalna, komunikacja międzykulturowa Abstract From time immemorial, reflection upon foreign language learning has made regular reference to translation practice; translation would be regarded at times as supportive of language learning. A radical attempt to eradicate translation from the foreign language classroom comes no sooner than the 20th century. The Direct Method eliminates translation completely from its language pedagogic application, while the CLT seems to have always been rather hesitant to make reference to L1, and hence to utilize translation in developing language skills in L1 and L2. The historical outline of the relationship between language learning and translation serves only as a background for the main topic of the article, i.e. an elaboration on what this relation can look like in the future. The idea is to show areas of synergy between the two, areas in which translation activities can help language learners grow and function in globalized human communication. Keywords: translation studies, translator/interpreter education, foreign language learning and teaching, plurilingual communication, multicultural communication 1. WSTĘP Przedmiotem niniejszego opracowania jest relacja pomiędzy nauczaniem, a przede wszystkim uczeniem się języka obcego a zdobywaniem sprawności tłumaczeniowych. Oba pojęcia są tu rozumiane najszerzej, jak to tylko
RkJQdWJsaXNoZXIy MTE5NDY5MQ==