141 Między przekładem wiernym a parafrazą… zemplarzy, potrzeby adresata wpłynęły na ostateczną formę przekazywanego adresatowi tekstu: spowodowały dodanie, obok przekładu, tekstu objaśniającego jego głęboki sens110. Jednak w żaden sposób nie wpłynęły one na dobór technik przekładu, te bowiem są odmienne. W odniesieniu do kwestii kodykologicznych należy stwierdzić, że analiza mise-en-page obu przekładów dostarcza dodatkowego potwierdzenia poprawności powyższego wniosku. Przekład Rolle’a, który w obliczu niskiego statusu angielskiego w XIV wieku miał pełnić w stosunku do oryginału rolę służebną, jest we wszystkich zachowanych manuskryptach przedstawiony obok łaciny. Z kolei przekład Wróbla odzwierciedla wysoki status polszczyzny w XVI-wiecznej Polsce: jest bowiem w zamierzeniu tłumacza przedstawiany bez towarzyszącej łaciny. O tym, że był on jednak ostatecznie drukowany wraz z łaciną, zadecydowały czynniki finansowe, obecność łaciny jest więc w drukowanych wydaniach Żołtarza epifenomenem i nie tylko stoi w sprzeczności do zastosowanej techniki tłumaczenia, ale przede wszystkim w żadnym stopniu nie świadczy o statusie języka polskiego jako języka przekładu Psałterza. BIBLIOGRAFIA Teksty źródłowe Allen, Hope Emily (red.) (1931) English Writings of Richard Rolle, Hermit of Hampole. Oxford: Clarendon Press. Black, Robert Ray, Raymond C. St-Jacques (red.) (2012) The Middle English Glossed Prose Psalter. Heidelberg: Universitätsverlag Winter. Bramley, Henry Ramsden (red.) (1884) The Psalter, or Psalms of David and Certain Canticles with a Translation and Exposition in English by Richard Rolle of Hampole. Edited from Manuscripts. Oxford: Clarendon Press. Bulbring, Karl Daniel (red.) (1891) The Earliest Complete English Prose Psalter together with Eleven Canticles and a Translation of the Athanasian Creed. Edited from the Only Two MSS. in the Libraries of the British Museum and of the Trinity College, Dublin with Preface, Introduction, Notes and Glossary. London: Kegan Paul, Trench, Trubner and Co. [http://quod.lib.umich.edu/cgi/t/text/text- -idx?c=cme;cc=cme;view=toc;idno=BAA8159.0001.001] 110 Podobną sugestię znajdziemy u O’Briena (2011: 191), który mówi, że adresat i cel w znacznym stopniu determinują formę.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTE5NDY5MQ==